ច្បាប់កម្ពុជា/ការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន/២៥

ជំពូកទី២៥ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ

ផ្នែកទី១ បទប្បញ្ញត្តិរួមស្តីពីបត្យាប័ន និងការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកខាងតុលាការ

   * មាត្រា ១០០

ក្នុងករណីគ្មានសន្ធិសញ្ញាបត្យាប័ន និងការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកខាងតុលាការ ចំពោះ បទល្មើសដែលមានចែងក្នុងជំពូកទី១០ និង១១ ត្រូវអនុវត្តតាមបទបញ្ញត្តិទាំងឡាយនៃជំពូកទី២៥ ដែលអនុវត្តបានផងដែរទៅលើចំនុចដែលមិនបានបញ្ញត្តិដោយសន្ធិសញ្ញា។

   * មាត្រា ១០១

រាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនចាត់ទុកបទល្មើសទាំងឡាយ ដែលមាន ចែងក្នុងមាត្រាខាងលើនេះ ជាបទល្មើ សខាងសារពើពន្ធ រឺនយោបាយ រឺក៏ជាបទល្មើសដែលមាន មូលហេតុនយោបាយ ដើម្បីប្រកែកមិនព្រមធ្វើបត្យាប័នចារីនៃបទល្មើសទាំង នោះ រឺមិនព្រមជួយគ្នា ទៅវិញទៅមកក្នុងការស៊ើបអង្កេតការចោទប្រកាន់ពីបទអាជ្ញា និងនីតិវិធីនៃតុលាការចំពោះបទល្មើស ខាងលើនេះ ឡើយ។

ផ្នែកទី២ បត្យាប័ន

   * មាត្រា ១០២

ល័ក្ខខ័ណ្ឌនីតិវិធី និងលទ្ធផលនៃបត្យាប័នចំពោះបទល្មើស ដែលមានចែងជាពិសេសក្នុង ជំពូកទី១០ និងទី១១ ត្រូវបានកំនត់ ដោយបទប្បញ្ញត្តិនៃជំពូកទី២៥នៃច្បាប់នេះ។

   * មាត្រា ១០៣

បត្យាប័ននឹងត្រូវបានបដិសេធដោយរាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កាលបើ អាជ្ញាធរខាងតុលាការកម្ពុជាយល់ថា បទល្មើសមិនធ្ងន់សមល្មមនឹងធ្វើបត្យាប័ន រឺកាលបើអាជ្ញាធរតុលា ការកម្ពុជាយល់ថា វិធានការនេះ អាចសំរួលអោយធ្វើការចោទប្រកាន់ រឺដាក់ទណ្ឌកម្មព្រហ្មទណ្ឌ ទៅលើជនណាម្នាក់ ដោយសារតែមូលហេតុពូជសាសន៍ សាសនា សញ្ជាតិ រឺមតិនយោបាយរបស់គេ។

   * មាត្រា ១០៤

លើកលែងតែមានកិច្ចព្រមព្រៀងរឺការសម្រុះសំរួលជាមួយនឹងរដ្ឋដែលជាអ្នកប្តឹងសុំ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដាក់រឿងជូនទៅ អាជ្ញាធរខាងតុលាការមានសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ដើម្បីចាត់ការជុំនំ ជំរះបន្ដឹងព្រហ្មទណ្ឌ កាលបើរាជរដ្ឋាភិបាលបដិសេធបត្យាប័នដោយមូល ហេតុ :

       * បទល្មើសត្រូវបានប្រព្រឹត្តនៅលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រម្ពុជា រឺនៅលើនាវាបង្ហូតទង់ជាតិខ្មែរ រឺនៅលើនាវាបហ្ហូតទង់ជាតិខ្មែរ រឺ នៅ​លើ​អាកាស​យាន​មាន​លេខ​សំគាល់​ស្រប​ទៅនឹងច្បាប់កម្ពុជាជាធរ មាន នៅពេលដែលបទល្មើសត្រូវបានប្រព្រឹត្ត។
       * បទល្មើសត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយពលរដ្ឋខ្មែរ
       * រឺអ្នកដែលសន្មត់ថាបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសស្ថិតនៅលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

   * មាត្រា ១០៥

កាលបើរាជរដ្ឋាភិបាលប្រកែកមិនព្រមធ្វើបត្យាប័នដែលគេសុំដើម្បីអនុវត្តន៍ទោស ដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោស ចំពោះបទល្មើ សណាមួយ ដែលមានចែងក្នុងជំពូកទី១០ និងទី១១ ដោយសំអាងថា ទណ្ឌិតជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយបើរដ្ឋជាអ្នកសុំនោះ សុំអោយរាជរដ្ឋាភិបា លកម្ពុជា ចាត់អោយ អនុវត្តទោស រឺសំណល់ទោសដោយខ្លួនអែង នោះរាជរដ្ឋាភិបាលបញ្ជូនពាក្យសុំទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បី ពិនិត្យពីនិ យតភាពនៃបន្ដឹង និងពីភាពត្រឹមត្រូវតាមបញ្ញត្តិច្បាប់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រួចសំរេច ទៅតាមច្បាប់។ កាលបើទោសដែលបានផ្តន្ទា តាមប្រភេទ រឺតាមថិរវេលា ជាទោសមានភាព ធ្ងន់ជាងទោសដែលចែងក្នុងច្បាប់កម្ពុជាចំពោះរឿងដូចគ្នា នោះតុលាការនៃលំនៅដ្ឋាន រឺ នៅទីឃុំឃាំង ទណ្ឌិត តាមបន្ដឹងដែលធ្វើឡើងដោយទណ្ឌិតខ្លួនអែង រឺដោយអយ្យការ ត្រូវយកទោសដែលស្រប នឹងច្បាប់កម្ពុជាមកដាក់ ជំនួស រឺបន្ថយទោសដែលកាត់នៅអែបរទេសមកត្រឹមទោសអតិបរមា ដែលមាន ចែងក្នុងច្បាប់កម្ពុជា។

   * មាត្រា ១០៦

បើកាលទេសទាមទារហើយក្នុងករណីប្រញាប់ ព្រះរាជអាជ្ញាអាចបញ្ជាអោយចាប់ខ្លួនជន បរទេសជាបន្ដោះអាសន្ន បន្ទាប់ពី បានទទួលដំនឹងដែលបានផ្ញើផ្ទាល់មកខ្លួន តាមគ្រប់មធ្យោបាយបញ្ចូនសារ ដែលមានទុកស្នាមជាលាយលក្ខណ៍អក្សរថា នៅរដ្ឋជាអ្នកសុំមាន សេចក្តីសំរេចពីតុលាការ បញ្ជាអោយចាប់ខ្លួន រឺដាក់ទោសសាមីខ្លួននោះ ពីការប្រព្រឹត្តបទល្មើសណាមួយ ដែលមានចែង ក្នុងជំពូកទី១០ និង ទី១១។ ព្រះរាជអាជ្ញាជូនដំនឹងអំពីការចាប់ខ្លួននេះទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌។ ជនដែលត្រូវចាប់ខ្លួនជាបន្ដោះអាសន្នក្នុងក្របខ័ណ្ឌខាងលើ នេះ អាចត្រូវបានដោះលែងអោយរួចខ្លួនវិញ បើក្នុងរយពេល២០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃចាប់ខ្លួនមក រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអិតបានទទួលពាក្យសុំបត្យា ប័ន ជាផ្លូវការទេ។

   * មាត្រា ១០៧

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចយល់ព្រមអោយធ្វើបត្យាប័ន ដោយគ្រាន់តែបានឃើញពាក្យសុំ ចាប់ខ្លួនបន្ដោះអាសន្ន បើជនដែល គេទាមទារអោយចាប់ខ្លួននោះ យល់ព្រមជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ នៅចំពោះមុខព្រះរាជអាជ្ញា អោយគេបញ្ជូនខ្លួនត្រលប់ទៅប្រទេសដើម វិញភ្លាម។

ផ្នែកទី៣ ការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកខាងតុលាការ

   * មាត្រា ១០៨

ក្នុងករណីនៃបទល្មើសដែលមានចែងក្នុងជំពូកទី១០ និងទី១១ អាជ្ញាធរខាងតុលាការនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អាចប្រគល់ អំនាចអោយទៅអាជ្ញាធរខាងតុលាការមានសមត្ថកិច្ចនៃរដ្ឋបរទេស ណាមួយ និងអាចទទួលអំនាចពីអាជ្ញាធរតុលាការនៃរដ្ឋបរទេសណា មួយដែរ ដើម្បី :

  1. ប្រមូលយកសក្ខីភាព រឺយកចម្លើយដែលឆ្លើយតាមផ្លូវតុលាការ។
  2. អោយដំនឹងពីលិខិតផ្សេងៗរបស់តុលាការ។
  3. ធ្វើការឆែកឆេរ និងឃាត់ទុក។
  4. ធ្វើការពិនិត្យវត្ថុ និងទីកន្លែង។
  5. ផ្តល់ពត៌មាន និងវត្ថុតាង។
  6. ចេញច្បាប់ដើម រឺសេចក្តីចម្លងដោយមានបញ្ជាក់ថាត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ដើមនៃអែកសារ និងសំណុំរឿង រាប់ទាំងសេចក្តីស្រង់បញ្ជីប្រាក់ពីធនាគារ អែកសារគណនេយ្យ សំណុំរឿងរបស់ក្រុមហ៊ុន និងអែកសារពាណិជ្ជកម្ម ព្រមទាំងលិខិតយថាភូត រឺ លិខិតអែកជន។
  7. បង្ហាញ រឺផ្តល់សាក្សី អ្នកជំនាញ រឺជនដទៃទៀត រាប់ទាំងជនជាប់ឃុំខ្លួនផង ដែលយល់ព្រម ជួយក្នុងការស៊ើបអង្កេត រឺយល់ព្រមចូលរួមក្នុងនីតិវិធី។
  8. ផ្ទេរនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ ក្នុងករណីដែលការផ្ទេរនេះត្រូវធ្វើជាចាំបាច់ ក្នុងផលប្រយោជន៍គ្រប់គ្រងការងារ តុលាការអោយបានល្អ។
  9. រកអត្តសញ្ញណ រឺរាវរកធនធាន ទ្រព្យសម្បត្តិ បរិក្ខារ សម្ភា : និងសារធាតុទាំងឡាយ ដើម្បីប្រមូលធាតុផ្សំនៃភស្តុតាង។
 10. ដាក់ក្រោមវិធានការរក្សាទុកជាបន្ដោះអាសន្ននូវផលិតផល និងទ្រព្យសម្បត្តិដែលបានមកពីបទ ល្មើស ព្រមទាំងបរិក្ខារសម្ភារ និងសារធាតុដែលប្រើប្រាស់ រឺ​ទុក​សំរាប់​ប្រើប្រាស់ ដើម្បីប្រព្រឹត្តបទ ល្មើស។
 11. ចាត់អោយអនុវត្តសេចក្តីសំរេចដែលបញ្ជាអោយធ្វើការរឹបអូសផលិតផលទ្រព្យសម្បត្តិ បរិក្ខារ សម្ភារ និងសារធាតុទាំងឡាយ។
 12. បញ្ជាអោយធ្វើការរឹបអូសវត្ថុទាំងឡាយដែលមានចែងក្នុងចំនុចខាងលើ។
 13. អោយដំនឹងអំពីការចោទប្រកាន់ក្នុងនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។
 14. សួរចម្លើយជនជាប់ចោទក្នុងនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។ ល័ក្ខខ័ណ្ឌទាំងឡាយនៃការសុំជំនួយខាងតុលាការទៅបន្ដារដ្ឋបរទេស ល័ក្ខខ័ណ្ឌដែលត្រូវចាត់ការលើ ពាក្យ​សុំ​ជំនួយ​ខាង​តុលា​ការពីបន្ដារដ្ឋបរទេស ត្រូវកំនត់ដោយអនុក្រឹត្យ។