នគរបី/អារម្ភកថា
រីសេចក្ដីនៃព្រះរាជពង្សាវតារនៃព្រះមហាក្សត្រ ដែលសោយរាជសម្បត្តិក្នុងមហាប្រទេសចិននោះ អ្នកប្រាជ្ញបុរាណគេបានសន្មតគ្នា ហៅភាសាចិនក្នុងរឿងនេះថា "សានគួ" មានបែបផែនប្រែទុកក្នុងក្រុងទេពមហានគរជាភាសាសៀមៗបុរាណក្សត្របានចាត់ការឱ្យផ្ទៀងផ្ទាត់តាមប្រវត្តិប្រទេស ក៏ឃើញជាក់ច្បាស់ថាក្នុងសម័យនគរបីនោះជាជំនាន់ក្រោយពុទ្ធកាល ដែលព្រះពុទ្ធដ៏ជាអម្ចាស់នៃយើង ព្រះអង្គទ្រង់បរិនិព្វានកន្លងរំលងទៅហើយបាន ៧៦៣ ព្រះវស្សា ទើបមហាប្រទេសចិនឧប្បត្តិរឿងសាមកុកនេះឡើង គិតតាំងពីពុទ្ធសករាជ ៧៦៣ រហូតដល់ ៨៦៣ ព្រះវស្សា ទើបផុតផែនដីនគរបីនោះទៅវិញ អាយុផែនដីនគរបីនោះ រាប់បាន ៦០ ឆ្នាំដោយគណនា។
ខ្ញុំមានសេចក្ដីប្រាថ្នាចង់ឱ្យបានរឿងនេះ ផ្សាយក្នុងក្រុងកម្ពុជាធិបតីតទៅទើបទៅមានចិត្តឧស្សាហ៍ប្រែមកជាភាសាខេមរៈពីដើមដល់ចប់ គម្រប់ជាសេចក្ដី ៧៨ ខ្សែតែមករួមបញ្ចូលគ្នាជាសៀវភៅឱ្យតិចទៅវិញ គឺ៥ខ្សែជាសៀវភៅមួយត្រូវជា១៨ សៀវភៅរួមទាំងសៀវភៅចុងបង្អស់ដែលមានរួមគ្នាតែ ៣ខ្សែ មួយសៀវភៅនេះផង។
រីការដែលបានស្ថាបនាជាខេមរាធិប្បាយរឿងនេះ គឺសំណេះប្រើពាក្យសម្ដីតាមសម័យបច្ចុប្បន្ន របៀបពាក្យពេចន៍ក៏ពុំសូវល្អិតល្អន់ស្រួលពីរោះដូចលោកបុរាណទេ ព្រោះខ្ញុំចេះពាក្យខ្មែរពុំស្មើនឹងលោកសម័យចាស់ ចំណេះសៀមក៏ពុំទាន់ជាក់ច្បាស់មុតមាំ គ្រាន់តែផ្សំយកលំនាំល្មមឱ្យស្ដាប់បានប៉ុណ្ណោះ ទោះបីខ្វះលើសលោះខុសពុំត្រង់ក្នុងខឯណានីមួយ ក៏សូមលោកអ្នកចេះដឹងទាំងឡាយជួយកែប្រែអធិប្បាយឱ្យត្រឹមត្រូវឡើងផងចុះ ព្រោះរឿងនេះចំពោះជាបុរាណសាស្ត្រ អាចនឹងញ៉ាំងឱ្យឆ្លៀវឆ្លាសនូវសតិបញ្ញា ចេះវោហារសម្ដីវៃស្គាល់យល់គំនិតចិត្តមនុស្សល្អនិងអាក្រក់គ្រប់ប្រការ ហើយនិងជាទីនាំអាត្មាឱ្យប្រព្រឹត្តនាំសត្យានុម័ត្យពិតត្រង់ក្នុងវង្សជាតិ បុរសដ៏មានគំនិតមារយាទគួរសិក្សាឱ្យចេះដឹងរឿងនេះ ទុកជាគ្រឿងប្រដាប់សម្រាប់សតិប្រាថ្នាឱ្យបាន ទើបនឹងចម្រើនមាននូវសិរីសុវត្តិវឌ្ឍនាការជាក្រសេមសុខនិរទុក្ខាមហាប្រសើរតទៅ។
ភ្នំពេញ, នៅថ្ងៃ ២៧ ម៉េ ឆ្នាំ១៩៣៣
ត្រូវនឹងថ្ងៃ ១ កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំរកា នៅជាចត្វាស័ក ព.ស ២៤៧៦។